Piękne druki międzywojnia

W warszawskiej Zachęcie można obejrzeć interesujące książki i czasopisma, wchodzące w skład wystawy pt. „Sztuka wszędzie”.

Zwiedzaniu sali, w której zgromadzono piękne druki towarzyszy refleksja dotycząca źródeł specyficznej i natychmiast rozpoznawalnej grafiki dwudziestolecia międzywojennego. Artyści, dzięki którym wykształcony Polak za wzorzec książki czy czasopisma uważa dzieło wydrukowane polską antykwą lub czcionką autorską, staranie oprawione, zawierające ilustracje w duchu polskiego Art deco, wyszły przede wszystkim z kręgu stołecznej Akademii Sztuk Pięknych. Grafika, zawierająca odrealnione postacie i przedmioty poddane personifikacji,  pogłębia przeświadczenie, że książka jest nie tylko przedmiotem.

Przybysza z „Willi pod Wiewiórką” interesowały przede wszystkim eksponaty związane z Marią i Jerzym Kuncewiczami. Reprodukujemy zatem okładkę „Bluszczu” i „Skamandra”. Pierwsza jest dziełem Ludwika Edmunda Bartłomiejczyka, drugą zaprojektował Antoni Słonimski, nie tylko pisarz, ale i profesjonalny grafik. Ponieważ życie i dzieło Kuncewiczów to powieść szkatułkowa, zatem hasło „piękne druki międzywojnia” prowadzi do następujących tematów, które będą wkrótce rozwinięte:

1. Skandal wokół Przymierza z dzieckiem Marii Kuncewiczowej, wydrukowanego w „Bluszczu”.
2. Skamandryci w „Willi pod Wiewiórką” we wrześniu 1939.
3. Jak Jerzy Kuncewiczów pomógł rodzinie Mortkowicza po śmierci wydawcy?
4. Dlaczego kwartalnik literacki domu Kuncewiczów „Klematis” nosi właśnie taką nazwę?

Wystawie „Sztuka wszędzie”. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1944” towarzyszy wielka, staranna publikacja książkowa, stworzona według koncepcji Maryli Sitkowskiej, kuratorki wystawy. Rozdział Sztuka książki napisała Agnieszka Szewczyk, pracownica Muzeum ASP w Warszawie i redaktor kwartalnika „Aspiracje”, pisma warszawskich uczelni artystycznych.

Wystawa będzie czynna do 26 sierpnia 2012.

Wąwóz Kuncewiczów

Muzeum literackie „Dom Kuncewiczów” („Willa pod wiewiórką”) teoretycznie, a raczej nominalnie, znajduje się w Wąwozie Małachowskiego (oficjalny adres: Małachowskiego 19), ale w rzeczywistości – w Wąwozie Kuncewiczów, co pięknie pokazała Danuta Wierzbicka w dziele poniżej reprodukowanym.

Ten wąwóz jest par excellence literacki: sam pułkownik Juliusz Małachowski był poetą, chodzili tędy zarówno wybitni goście Kuncewiczów, jaki i Domu Dziennikarza. Z  czasem opiszemy najznakomitszych. A są to Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Sławomir Mrożek, Adam Zagajewski, Wilhelm Dichter, William Saroyan, Susan Sontag, John Ashbery, Amos Oz …

Zbigniew Herbert, bywający chętnie w Kazimierzu, napisał wiersz pt. Wąwóz Małachowskiego:

„Prowadzi żołnierz Juliusz Hrabia wąwozem cienistym, prowadzi pod górę. Jest błękitny, amarantowy, a wąs złoty jego. Pod górę prowadzi wśród grabów i kwietniowych ptaków. Aż tu ciżba Moskali, las w lesie, mrowie. Juliusz Hrabia podnosi oczy, szuka słońca glorii. Pochmurno. […]”