DLA POLAKÓW BŁOGI RAJ! / THE POLES BLISSFUL PARADISE!

Święto Narodowe Trzeciego Maja. Rocznica uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji.

National 3rd of May Holiday. Anniversary of the First Polish Constitution

3 maja 179`1 uchwalono Konstytucję Rzeczypospolitej Obojga Narodów – pierwszą w Europie i drugą, po amerykańskiej, w świecie.

On May 3, 1791, the Constitution of the Polish-Lithuanian Commonwealth was adopted. It was the the first constitution of modern Europe and second in the world, following the American one.

Text below and clip by msiobob/youtube

Mam zaszczyt przedstawić „Te Deum laudamus” Giovanniego Paisiello (1740-1816). Utwór skomponowany w Neapolu, z inicjatywy Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego był wykonany w Warszawie w 1. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, następnie w r. 1802 w Paryżu dla uświetnienia pokoju w Amiens i 2 grudnia 1804 w czasie koronacji Napoleona na cesarza Francji.,
Obraz pt. „Konstytucja Trzeciego Maja” namalowal Jan Matejko (1838-1893).

I have a honour to introduce to you „Te Deum laudamus” by Giovanni Paisiello (1740-1816).
Composed in Naples, in 1791, this work was performed in Warsaw, under the initiative of King Stanisław August Poniatowski, to mark the first anniversary of the Constitution of 3 May 1791. Later, it was performed in Paris, in 1802, to mark the Peace of Amiens, and on 2 December 1804, during Napoleon’s crowning as French emperor.
Painting: „The Constitution of May 3, 1791” by Jan Matejko (1838-1893).

„WITAJ MAJ, 3 MAJ, DLA POLAKÓW BŁOGI RAJ”.

„WELCOME TO MAY, THE THIRD MAY, THE POLES BLISSFUL PARADISE!”.

 

Please watch it!

From Poland With Love (not only for Great Britain!)

Polish Symphony of Sorrowful Songs in Royal Albert Hall

Wednesday 4 September, 7.30pm

Programme:
Henryk Mikołaj Górecki: Symphony No. 3, Symphony of Sorrowful Songs (60 mins)

Artists:
Ruby Hughes soprano
Jennifer Johnston mezzo-soprano
BBC Symphony Orchestra
Osmo Vänskä conductor

___________________________________________________

Symphony of Sorrowful Songs was inspired  by a prayer inscribed on the wall of cell no. 3 in the basement of the Gestapo headquarters in Zakopane. The signature of Helena Wanda Blazusiakówna, and the words “18 years old, imprisoned since 26 September 1944″ were written under the prayer.

One of the songs  says:

No, Mother, do not weep,
Most chaste Queen of Heaven
Support me always.
“Zdrowas Mario / Ave Maria”

The first performance  of the Symphony with the  great Polish soprano Stefania Woytowicz  and conductor  Ernest Bour took place on 4 April 1977 at the Royal International Festival .

M.H. Górecki (1933-2010)

S. Woytowicz (1922-2005)

Stefania Woytowicz and Jerzy Katlewicz present a part of Symphony of Sorrowful Songs:

Mój latający dywan / My Flying Carpet

Dedicated to tkmorin and my international readers.

Shortly  after my announcement of a long break in writing my blog, I have received a new  award nomination from tkmorin, a creator of a brilliant blog on the subject of history of Canada.

What a wonderful coincidence: thank you, friend! As before, after the nomination by Stephanie and by Marcela, I haven’t had time to implement the necessary procedure required in such situation. However, I’ve decided to thank you in a different, rather unusual way.

I’m extending to you, tkmorin, a virtual invitation to Poland with a photo showing the Poland Travel Guide Polska / Poland with my favourite wooden Polish birds perching on top of the book.

I am truly happy to be a member of the blogger’s society. It means so much to me for a reason completely inconceivable to citizens of the free world. For a long time I lived in a communist state, practically without open borders. Many years ago meeting people from other lands in Poland was almost a miracle for a humble citizen, and talking to them—hard or quite impossible due to our poor knowledge of foreign languages. This has been changing slowly at first, and recently much more quickly. In spite of this change, however,  I continue to be amazed that I am able to  ‘talk’ to so many people all over the world, from each continent (excluding Antarctica), from over 60 countries , and that they are reading my blog. So this blog at wordpress.com is like a magic carpet from a beautiful tale. You can see a part of it below under the title A Whole New World:

Of course I am not a beautiful, young princess, but sometimes I feel like a girl flying through the skies, gazing at the following people (in the alphabetical order, with the exception of tkmorin) :

tkmorin

Agroekonomija from Serbia

Andrzej from Poland

Bente from Norway

Cheyenne from US

Chris from Indonesia

Elisabeth from France

Jan from Belgium

Joseph from India

Katy from Czech Republic

Martha from Italy

Marsha from US

Micheline from  Canada

Ralph from Spain

Maria and Tim from US

Marcela from US

Uzoma from Nigeria

Rebecca from Canada

Przemysław from Poland

Sigoese from Indonesia

Stephanie from US

Razca from Romania

Wendy from US

Virginia from US

Volfee from Poland …

It’s a never-ending list; I have to stop!

Once more: so long, everybody!

Wanda

W ich sercach bije tętno całej ludzkości / The pulse of mankind beats in their hearts

A Polish Girl with Roses (~1815)

Dzień Dziecka obchodzimy w Polsce 1 czerwca. Polacy lubią to święto na przekór jego korzeniom. Dzień Dziecka został ustanowiony w Moskwie, stając się jedną z podstaw stalinowskiej „propagandy pokoju” w byłych państwach socjalistycznych, także w Polskiej Republice Ludowej (1945-1989). Tradycja świętowania przetrwała w wolnej Polsce.

Mam zaszczyt przedstawić wiersz Karola Wojtyły w tłumaczeniu Jerzego Pietrkiewicza.

In Poland, Children’s Day  is celebrated on June 1. Poles like this feast in spite of  its roots: Children’s Day was established  in Moscow and was strongly bound to Stalin’s „peace propaganda” policy in former socialist countries including „People’s Republic of Poland” (1945-1989). This tradition has survived up until today in free Poland.

I have the honour of introducing to you a poem by Karol Wojtyla translated by Jerzy Pietrkiewicz.

DZIECI
Dorastają znienacka przez miłość, i potem tak nagle dorośli
trzymając się za ręce wędrują w wielkim tłumie —
(serca schwytane jak ptaki, profile wrastają w półmrok).
Wiem, że w ich sercach bije tętno całej ludzkości.
Trzymając się za ręce usiedli cicho nad brzegiem.
Pień drzewa i ziemia w księżycu: niedoszeptany tli trójkąt.
Mgły nie dźwignęły się jeszcze. Serca dzieci wyrastają nad rzekę.
Czy zawsze tak będzie — pytam — gdy wstaną stąd i pójdą?
Albo też jeszcze inaczej: kielich światła nachylony wśród roślin
odsłania w każdej z nich jakieś przedtem nie znane dno.
Tego, co w was się zaczęło, czy potraficie nie popsuć,
czy będziecie zawsze oddzielać dobro i zło?

CHILDREN
Growing unawares through love, of a sudden
they’ve grown up, and hand in hand wander in crowds
(their hearts caught like birds, profiles pale in the dusk).
The pulse of mankind beats in their hearts.
On a bank by the river, holding hands—
a tree stump in moonlight, the earth a half-whisper—
the children’s hearts rise over the water.
Will they be changed when they get up and go?
Or look at it this way: a goblet of light tilted
over a plant reveals unknown inwardness.
Will you be able to keep from spoiling what has begun in you?
Will you always separate the right from the wrong?

Dziś jest Dzień Matki! / Today is Mother’s Day!

W Polsce świętujemy Dzień Matki 26 maja od roku 1914. Mam zaszczyt zaprezentować Wam BERNARDA ŁADYSZA, ulubionego śpiewaka mojej mamy, w pieśni Moja matko, ja wiem. Ładysz jest jednym z największych polskich artystów wszystkich czasów. Moja matka i Ładysz urodzili się w pięknym Wilnie / Vilnius / Wilna – kiedyś polskim mieście, będącym teraz stolicą Litwy.

Bernard Ładysz ma ponad 90 lat i ciągle śpiewa!

________________________________________________________________________________

In Poland we celebrate this Day on 26th of May since 1914. I have a honour of introducing to you my mother’s favourite singer BERNARD ŁADYSZ in a song I know it my mother. Ładysz is one of the greatest Polish artist of all time. My mother and Ładysz were born in beautiful Wilno / Vilnius / Wilna – former Polish town, now a capital of Lithuania.

Bernard Ładysz is over 90 years old and is still singing!

Cała Polska czyta dzieciom! / All of Poland reads to kids!

Dzisiaj, 23 kwietnia, obchodzimy Światowy Dzień książki i Praw Autorskich, święto organizowane przez UNESCO, mające na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej.Wesołego czytania!

Today, on 23 April, we are celebrating World Book and Copyright Day organized by UNESCO to promote reading, publishing and copyright. Merry reading!

Był sobie król … / Once upon a time, there was a king …

Plac Stanisława w Nancy/ Stanislas Plaza in Nancy

Jeśli kiedykolwiek będziesz we Francji i odwiedzisz Nancy, pamiętaj iż jego olśniewające centrum stworzył polski król. Nazywał się Stanisław Leszczyński i panował w Polsce aż dwa razy. Jego rządy było krótkie i burzliwe, pełne niebezpieczeństw, jakby żywcem wyjęte z baśni lub przygodowej powieści. Bardziej stabilne i owocne były jego rządy jako księcia Lotaryngii.

If you ever travel to France and visit Nancy, remember that its dazzling centre has been created by a Polish king. His name was Stanislas Leszczynski and he was king not once but twice. His reigns were both short and turbulent, much like  legends or stories in adventure books. His time in power as Duke of Lorraine was more stable and successful.

Stanisław Leszczyński

Muszę najpierw opowiedzieć, co się działo za jego czasów w Polsce. Po latach pełnych chwały kraj został przekształcony w „karczmę zajezdną” przez agresywnych sąsiadów — Austrię, Rosję i Prusy na długo przed całkowitym rozbiorem terytorium. Prowadzono w Polsce obce wojny. Po śmierci wielkiego króla Jana III Sobieskiego tron polski zdobył podstępem August II Sas, znienawidzony przez Polaków.

First let me describe what was going on in Poland at that time.  After many years of glory and splendor the country had been turned into “a cheap road house” by its hostile neighbors — Austria, Russia and Prussia, long before its full partition between those three nations. Wars involving foreign powers were fought on Polish soil. After the death of the great king Jan III Sobieski, Augustus II of Saxony, hated by the Poles, won the Polish throne through an ignoble scheme.

Katarzyna Leszczyńska / Catherine, Leszczynski’s wife

W czasie wojny północnej (1700—1721) Augustus II zawarł sojusz z Rosją przeciwko Szwecji. Wówczas potężny magnat Stanisław Leszczyński, użył podstępu: porozumiał się ze królem Karolem XII i szwedzki monarcha pomógł mu zdobyć polski tron w r. 1704.

During the Northern War (1700—1721) Augustus II the Saxon allied himself with Russia against Sweden. Leszczynski, a powerful aristocrat outmaneuvered him by entering into a treaty with Carolus XII, king of Sweden.  The Swedish monarch helped him to obtain the Polish throne in 1704.

August II Sas / Augustus II the Saxon

Zdetronizowany i wygnany August II Sas ukradł królewskie insygnia i w akcie zemsty złupił potężne dobra Leszczyńskiego w Wielkopolsce. Mimo to koronacja Leszczyńskiego odbyła się w rok później. Insygnia ufundował Karol XII.

 Augustus II the Saxon, deposed and banished, stole, in retaliation, the Polish royal insignia and plundered Leszczynski’s private estates. Nevertheless, Leszczynski’s coronation took place one year later. King Carolus XII of Sweden presented the Polish king with new royal insignia.

Karol XII / Carolus XII / Karl XII

Panowanie Leszczyńskiego zakończyło się po przegranej Szwecji z Rosją w r. 1709. August II powrócił na tron i panował w Polsce aż do swojej śmierci w r. 1733. Leszczyńskiego i jego bliskich próbowało zabić: rodzina nieustannie ukrywała się i żyła w ubóstwie.

Leszczynski’s reign came to an end in 1709, after Sweden’s defeat in a war with Russia. Augustus II the Saxon retook the Polish throne and ruled Poland until his death in 1733. During this time Leszczynski and his family lived in poverty and had to hide from the king’s henchmen who were seeking to kill them.

Maria Leszczyńska, królowa Francji

Maria Leszczynska, queen of France

Niespodziewanie o rękę córki Leszczyńskiego, Marii, poprosił król Francji Ludwik XV, wybierając ją spośród kilkudziesięciu europejskich księżniczek. Sytuacja rodziny zmieniła się diametralnie, kiedy stali się rodziną francuskiego monarchy. Jednak luksusowe warunki nie zniechęciły Leszczyńskiego do ponownego sięgnięcia po polski tron. Po śmierci Sasa przywędrował do ojczyzny w stroju włóczęgi. Jego starania o tron, uwieńczone sukcesem, poparł Ludwik XV. Jednak wobec interwencji wojsk saskich i rosyjskich, musiał abdykować 3 lata później.

Unexpectedly Louis XV, king of France. asked for Leszczynski’s daughter’s hand in marriage. She had been chosen from dozens of European princesses. The union with French royals altered utterly the circumstances of the Leszczynski family.  However, the new riches did not diminish Leszczynski’s desire to sit once again on the Polish throne.  After Augustus’ death he set off for Poland disguised as a vagabond.  His struggles to regain power, supported by Louis XV led to a successful conclusion. Nevertheless, Leszczynski  had to abdicate in 1736, after the coalition of countries backing the Saxon rulers won  hegemony over   Poland. This same year he was named Duke of Lorraine and settled in Nancy.

Ludwik XV / Louis XV

Co zrobił dla Nancy? Przede wszystkim stworzył piękny plac wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa, otoczony wspaniałymi budowlami.

http://www.nancy-tourisme.fr/nancy-tourism/discover/history-and-heritage/unesco/stanislas-square/

Dzięki niemu powstały w mieście: ogrody, wodociągi, fontanny z wodą pitną, systemy oświetlenia i kanalizacji, a także drobne obiekty architektoniczne jak łuki triumfalne. Stanisław zapewnił mieszkańcom Nancy, byłej twierdzy, wiele ulicznych zabaw wypełnionych tańcami i spożywaniem smakołyków. Leszczyński był wyrafinowanym smakoszem i w jego kuchni „wynaleziono” Proustowskie magdalenki!

What did he do for the city of Nancy? First of all Leszczynski created a beautiful plaza, surrounded by magnificent buildings. Today the plaza has been placed on World Heritage List.

http://www.nancy-tourisme.fr/nancy-tourism/discover/history-and-heritage/unesco/stanislas-square/

Thanks to Leszczynski’s initiative many gardens, waterworks, fountains, lighting and sewage systems, as well as various architectural projects like several Arches of Triumph were created in Nancy. The new duke of Lorraine offered the people of Nancy, formerly a fortress city, merry festivals and celebrations where they enjoyed dancing and delicious foods. Leszczynski was a great gourmet and — attention — Marcel Proust’s famous madeleines have been “invented” in his kitchens.

Magdalenki Marcela Prousta / Marcel Proust’s madeleines

Stanisław Leszczyński wzniósł pomnik Ludwika XV w centrum placu. Brązową statuę zniszczono w czasie rewolucji 1789. Jego odbudowa była niemożliwa. Lud Nancy ufundował i postawił w tym miejscu statuę Stanisława Leszczyńskiego, która ciągle istnieje. Imię „Stanislasa” noszą liczne obiekty miejskie: nawet współczesny tramwaj nazywany jest „Stanem”.

Stanislaw Leszczynski had a statue of Louise XV erected in the center of the plaza. The bronze figure of the king was destroyed in the 1789 revolution. Installing a new one was not possible. Eventually people of Nancy founded and placed, in the same spot, a statue of  Stanislas Leszczynski which  stands there to this day. His name has been given to many features in Nancy: even the streetcar is called “Stan”.

Leszczyński był także wybitnym publicystą politycznym. Napisał, między innymi, dzieło zatytułowane Głos wolny wolność ubezpieczający. Uważa się ponadto, że jest twórcą pierwszej koncepcji zjednoczonej w pokoju Europy.

Leszczyński — Król Polski i Książe Lotaryngii czeka na wielką powieść o sobie.

Leszczynski was a notable political writer as well. He authored, among others, a work titled Voice of freedom, freedom’s guarantee. Moreover, he is considered to be the original source of the idea of a “European union united in peace.”

Leszczynski — King of Poland and Duke of Lorraine is waiting for a novel about his fascinating life.

Nasz Teatr / Our Theatre

Teatr Polski w Poznaniu należy do budynków, które lubię najbardziej. Ładna, choć skromna siedziba Teatru ma bajkowe czerwono-złote wnętrze przypominające bombonierkę. Nie budynek jest jednak najważniejszy, lecz – oczywiście – scena, dynamiczny zespół i miła widownia. Tutaj jako mała dziewczynka widziałam najznakomitsze utwory dramatyczne.

_____

Among many interesting buildings The Polish Theatre in Poznań belongs to my favorites.  This theatre is housed in a nice but humble structure whose magical red and gold interior resembles a bonbon box.  Its stage, its dynamic acting company and a fine audience are, of course, more important than the structure itself. On this stage I have seen, as a little girl, many great plays .

 

Teatr Polski w Poznaniu ma  piękną przeszłość i, przypuszczam, wielki problem, ale przede wszystkim muszę opisać wyjątkowe dzieje tej sceny.

Teatr został założony w roku 1875, w czasach zaborów, kiedy Polska była podzielona pomiędzy Prusy, Austrię i Rosję. Miasto Poznań należało do pruskiej części naszego państwa, nieistniejącego w XIX wieku.

_____

The Polish Theatre in Poznań has a fascinating history, a glorious past and, in my opinion, a big problem. But let me tell first about its origins.

The Polish Theatre in Poznań was founded in 1875, in the historic times of Polish annexation, when Poland was partitioned between Prussia, Austria and Russia and did not existed as an autonomous state. The city of  Poznań  was then part of Prussia.

“Mój” Teatr  został ulokowany w specjalnie wzniesionym budynku na ulicy Berlińskiej (obecnie 27 grudnia). Kto go wybudował w tych ciężkich czasach? Wyjaśnieniem jest napis „Naród sobie” / „The Nation Unto Itself”, którym ozdobiono fasadę budynku. Było wielu fundatorów i donatorów, między innymi znana aktorka Helena Modrzejewska / Helena Modjeska (Patrz zdjęcie poniżej), którzy ofiarowali pieniądze, a nawet swoje posiadłości w celu zrealizowania tego projektu. Modrzejewska / Modjeska kilka razy tutaj występowała.

_____

„My” theatre was established in a building  especially constructed for it, located on Berlin Street (currently December 27th Street). Who built it in such difficult and grim times? The inscription „Naród sobie” / „The Nation Unto Itself”  which adorns the theatre’s façade  provides the answer to this question. Many founders and benefactors have contributed to the theatre’s creation, donating  money or even their estates. One of such patrons was the famous actress Helena Modrzejewska / Modjeska, who performed in the theatre on several occasions.

Uzyskanie zgody pruskiego rządu na budowę nie było łatwe. Ostatecznie jej udzielono pod jednym warunkiem: „Budynek musi być schowany w głębi działki. Nie może stać z przodu ulicy”. Teatr Polski został wzniesiony na podwórzu bardzo wysokiej kamienicy (Spójrz na czerwoną strzałkę, która wskazuje ją na zdjęciu poniżej). Mimo to Teatr Polski „[…] stanowił ostoję polskiej tradycji i kultury, będąc znakiem oporu przeciwko polityce ograniczeń, uprawianej przez pruskich zaborców.” Ludzie kochali teatr i utrzymywali go przez długi czas.

_____

Obtaining permission from the Prussian government to build the theatre was not an easy task. In the end it was granted on one condition: The building had to be hidden deeply inside the plot,  behind the houses lining the street. Hence, the theatre was built in the back yard of a high apartment house (as indicated by a red arrow in photo below). In spite of all the obstacles and difficulties the theatre has been „[.] acting as a mainstay of Polish tradition and culture, and as a sign of resistance against the restrictive policies of the Prussian partition authorities. It has been loved by people and provided by them for a very long time.”

Teraz, w wolnej Polsce, ta frontowa kamienica nie istnieje. Częściowo uszkodzona w czasie II wojny światowej została całkowicie rozebrana przez lokalne władze w roku 1976. Teatr Polski odsłonił się i uzyskał obszerny plac! Miało to symboliczną wymowę.

Pamięć o inicjatywie starych mieszkańców-budowniczych z wolna zaciera się. W wolnej Polsce wyłoniła się idea ponownej zabudowy tego niezwykłego placu! Wybuchła gorąca dyskusja. Przedstawiciele lokalnych władz obiecali zachować otwartą przestrzeń przez Teatrem Polskim. Nikt nie wie, co to znaczy. W czasach pruskich teatr także miał otwarte przejście przez kamienicę (Możesz obejrzeć koniec tego pasażu na fotografii poniżej).

_____

Now in free Poland the apartment house which used to hide the theatre no longer exists. It had been partially destroyed during World War II and was completely dismantled by the local government in 1976. The Polish Theatre has been rendered visible, standing amid a spacious square! This fact had a symbolic meaning.

With time, the initiative of the city’s former inhabitants and builders has  vanished from peoples’ memory. The idea of returning the unusual square to its original state (that is, of constructing a tall structure in front of the theatre) has emerged in free Poland.  A sizzling discussion has begun. Although members of the local government have promised to preserve the open space in front of the building, it is not clear what that means, since originally there existed an open passage to the theatre through the apartment building as well. (The end of this passage may be seen in the photo below.)

Mój ulubiony teatr rzeczywiście ma problem.

_____

My favorite theatre indeed has a problem.

Polski prezent / A (very) Polish Gift

Polacy wybierają książki jako prezenty na święta!

Poles are choosing books as Christmas presents!

Badanie rynku wykonane przez Deloitte Central Europe wykazało, że Polacy i Słowacy uznają książkę za najlepszy prezent świąteczny. Ludzie w dziewięciu innych krajach wolą pod choinką  raczej pieniądze.

Market research report released by Deloitte Central Europe indicates that Poles and Slovaks favor a book as a Christmas gift.  People in nine other countries would rather find money under the Christmas tree.

http://www.rynek-ksiazki.pl/aktualnosci/polacy-wola-ksiazki_32951.html