„Maria Kuncewiczowa w podróży”

15 sierpnia 2012 r. dr Alicja Szałagan z Instytutu Badań Literackich PAN przedstawiła w Domu Kuncewiczów kolejny swój wykład o życiu i dziele autorki Cudzoziemki. Tekst, bogato ilustrowany fotografiami z archiwum rodzinnego Kuncewiczów, spotkał się z dużym zainteresowanie publiczności.

Wątki odczytu określa następujący jego fragment:

Podróże jej [Kuncewiczowej] miały różny wymiar i charakter: najwcześniejsze były wojaże wakacyjne z rodzicami, potem wyjazdy w celach edukacyjnych, wycieczki reportersko-literackie, wreszcie z wyroków historii peregrynacje uchodźcze i emigracyjne, a od lat 60-tych ubiegłego wieku przybrały formę krążenia między Stanami Zjednoczonymi, Polską i od lat 70-tych także Włochami. Zaspokajały one istotne wewnętrzne potrzeby pisarki, które analizowała w swoich tomach eseistyczno-pamiętnikarskich: pragnienie bycia gdzie indziej, ciekawość świata, marzenie o obywatelstwie światowym. U ich podstaw stała zapewne w jakiejś mierze owa pierwsza wielka podróż, którą odbyła w wieku lat pięciu w czasie przeprowadzki rodziny z rosyjskiej Samary do Warszawy. Zetknęła się z nowym światem, nie zawsze przyjaznym, bo dla nowych rówieśników była Marusią z obcym akcentem, więc raczej niepożądaną towarzyszką zabaw. To nasiliło problemy z postrzeganiem siebie i chęć bycia kim innym i gdzie indziej.